Dünyanın en ölümcül hastalıklarından biri olan verem yani tıbbi adıyla tüberküloz vakalarında son dönemde artış yaşanıyor. Dünya Sağlık Örgütü tarafından bu hafta yayınlanan yeni bir rapor, küresel tüberküloz ve ilaca dirençli tüberküloz vakalarının 2021'de arttığını gösteriyor. uzun yıllar sonra ilk kez artışa geçen tüberküloz vakalarının yeniden yükselmesinin önemli bir nedeni ise COVID-19. Pandemi dönemi, tüberkülozun artışında önemli derecede etkili oldu.
DSÖ'nün Perşembe günü yayınlanan en son Küresel Tüberküloz Raporu, kötü haberi paylaştı. Rapora göre, 2021'de bu bakteriyel hastalık tüberküloz'a yakalanan 10,6 milyon insan vardı ve vakalarda 2020'ye göre %4,5'lik bir artış gösteriyordu. Ayrıca geçen yıl 1,6 milyon tüberküloz ölümü meydana geldi ve bu ölümlerin yaklaşık 200.000'i HIV ile yaşayan insanlardı. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, tüberküloz dünya çapında en çok ölüme sebep olan 13. olay.
Tüberküloz'a Mycobacterium tuberculosis isimli bakteri neden olur. Hava yoluyla insanlar arasında yayılır ve tipik olarak akciğerleri etkiler, ancak bakteriler vücudun diğer bölgelerine de bulaşabilir. Akut TB vakaları genellikle göğüs ağrısı, titreme ve kan tükürme gibi solunum semptomlarına neden olur. Ancak enfeksiyon genellikle gizli hale gelebilir ve yıllar sonra bağışıklık sistemi başka bir nedenle zayıflayana kadar hastalığa neden olmaz. HIV hastaları , akut, yaşamı tehdit eden bir vaka geliştirme olasılıkları çok daha yüksek olduğundan, TB'ye karşı özellikle savunmasızdır.
Pandeminin etkisi
2019'un sonlarında pandemi ortaya çıkmadan önce bile verem, Güneydoğu Asya ve Afrika'nın bazı bölgelerinde en büyük ölüm nedenlerinden biriydi. 2021 yılında verem vakalarındaki azalma yavaşladı ve yükselişe geçti. Diğer birçok bakteriyel hastalık gibi, antibiyotik direnci de veremle mücadelede ciddi bir sorun haline gelmiştir. İlaca dirençli tüberküloz insidansı ( belirli bir nüfusta belirli bir zaman dilimi içerisinde belirli bir hastalık veya hastalıkların yeni olgularının sayısı) geçen yıl %3 arttı ve bu, tüberkülozu tedavi etmek için mevcut iki ön saf ilaçtan biri olan antibiyotik rifampisine (bakterisidal etkisi olan rifamisin grubundan bir antibiyotik ilaç) dirençli 450.000 vakayı içeriyordu.
Pandeminin, akut vakaları teşhis edip tedavi edebilecek veya gizli TB enfeksiyonlarının akut hale gelmesini engelleyebilecek sağlık hizmetleri arayan insanlarda azalmaya yol açtığına inanılıyor. Ancak normalde tüberkülozla mücadeleye ayrılmış mali kaynakları da tüketmiş olabilir. İşte bu nedenlerle tüberküloz vakalarında ve ölümlerinde artışa COVID-19'un sebep olduğu düşünülüyor.
