Dünyanın en büyük yazılım şirketi Microsoft'un baş yazılım geliştiricisi olan Raymond Chen, başlarından geçen ve  inanması oldukça güç olan bir hikayeyi, şirketin blogu üzerinden kullanıcılarla paylaştı. Bu hikayenin konusu ise Windows XP işletim sistemi yüklü dizüstü biligsayarları çökerten bir şarkıydı.

Şarkı açılınca bilgisayarlar çöküyor!

Raymond Chen, geçmişte yaşadıkları çok ilginç bir sorunu anlattı. Buna göre, adını açıklamadığı oldukça büyük bir bilgisayar üreticisi, dizüstü bilgisayarlarında Janet Jacksıon'ın "Rhythm Nation" müzik videosunu oynatırken bilgisayarların çöktüğünü tespit etmişti. Sorun o kadar garipti ki, arıza sadece müzik videosunu oynayan dizüstü bilgisayarlarda değil, yakınlarda çalışan dizüstü bilgisayarlarda da yaşanıyordu. Ve kısa sürede sorun büyüyerek diğer üreticilerin de dizüstü bilgisayarlarında aynı sorun görülmeye başlamıştı.

2022-08-20 09_13_50-Window

Peki bir şarkı neden bilgisayarların çökmesine neden oluyordu?

Janet Jackson'ın Rhythm Nation adlı parçasının dizüstü bilgisayarların çökmesine neden oluşunun arkasındaki gizem ise o dönem ortaya çıkarıldı. Şarkının belirli bir sabit disk modeliyle rezonansa giren bir ses içerdiği ortaya çıkarıldı. Bu bağlamda, klip oynatılmaya başladığında, dizüstü bilgisayar hoparlörlerinden gelen ses dalgaları, 5400 rpm hızındaki bu sabit sürücünün titreşmesine neden olup, bilgisayarın çökmesine neden oluyordu. 

Üretici firma yaşanan bu sorunun kaynağını buldu ve bu sorunu çözmek için basit bir yöntem geliştirdi: Bilgisayarlara eklenen basit bir filtre ile dizüstü bilgisayarın bu frekansı yeninden üretmesi engellendi.

Eğer bu anlatılan hikayeden sonra Janet Jackson'ın Rhythm Nation parçasını dinlemeye cesaret edebilirseniz, sizin için aşağıya şarkının klibini bıraktık:

İnsan beynini taklit edebilecek yeni bir bilgisayar geliştiriliyor! İnsan beynini taklit edebilecek yeni bir bilgisayar geliştiriliyor!

Hikayeyi anlatan Chen, hangi marka bilgisayların ve hangi model sabit sürücülerin bu problemden etkilendiğini açıklamaktan kaçındı. Deneyler, sabit disklerin bir çığlık veya belirli bir frekansta sesi yeniden üreten özel bir program yardımıyla çökertilebileceğini ortaya çıkarmıştı.

Chen, üreticinin bilgisayarlarına eklediği ses filtresinin, bugün hala o markanın bilgisayarlarında olabileceğini ve muhtemelen insanların o filtrenin neden bilgisayarda olduğunu bile hatırlamayacağını tahmin ettiğini söylüyor. 

Akıllara Tacoma Narrows Köprüsü'nün yıkılışı geldi

Konu doğal resonans frekansları olduğunda Tacoma Narrows Köprüsü'nün yıkılışını hatırlatmakta fayda var. Ayakları arasındaki mesafe 853 metre olmasına rağmen genişliği sadece 11.9 metre olan köprü en hafif rüzgarda bile şiddetli bir şekilde sallandığı için burada yaşayan halk köprüye o günlerde televizyonlarda yayınlanan Hey Arnold! dizisindeki Gertie adlı dinazora atıfta bulunarak "Galloping Gertie" yani dört nala koşan dinazor lakabını takmış. Tacoma Narrows 7 Kasım'da çok da kuvvetli olmayan (yaklaşık 67 km/saat) bir fırtınada rezonansa başlayarak önce 0.6 Hz frekansla 0.5 metre aşağı-yukarı yönde salınıma başlamış. Daha sonra buna rüzgarın şiddetini artırmasıyla birlikte 0.2 Hz'lik dönme salınımı da eklenmiş. En sonunda giderek şiddetlenen bu salınımların frekansı köprünün öz frekansı ile eşitlenmiş ve köprü parçalanarak sulara gömülmüş.

Köprü bu kazadan önce trafiğe kapatıldığı için üzerinde bırakılan bir araba içindeki köpek dışında herhangi bir can kaybı olmamış.