Jüpiter alev aldı: Dev bir ısı dalgası gezegeni sarıyor!

Jüpiter'in atmosferi, karakteristik çok renkli girdapları ve fırtınalarıyla ünlüdür. Ancak, bu gezegen aynı zamanda beklenmedik bir şekilde sıcaktır. Dev gezegen, Güneş'ten 778 milyon km olan yörünge mesafesi nedeniyle Dünya'ya kıyasla %4'ün altında güneş ışığı alır. Bu nedenle üst atmosferi teorik olarak -70 santigrat derece sıcaklıkta olmalıdır. Ancak bunun yerine, gezegenin bulutlu bölgeleri yaklaşık 400 santigrat derecenin üzerinde ölçülür.

Dr. O'Donoghue, "Geçen yıl Jüpiter'in üst atmosferinin baskın ısı kaynaklarını tanımlayabilen ilk haritaları ürettik ve EPSC2021'de sunduk" dedi. "Bu haritalar sayesinde Jüpiter'in auroralarının bu sıcaklıklara yol açıklayabilecek olası mekanizmalarını gösterdik."

Tıpkı Dünya gibi, Jüpiter de güneş rüzgarının bir etkisi olarak kutuplarının etrafında auroralar oluşur. Bunun yanı sıra, Jüpiter'deki auroralar kalıcıdır, ancak Dünya'nın auroraları ise geçicidir ve yalnızca güneş aktivitesi yoğun olduğu zamanlarda ortaya çıkar. Güçlü auroralar, kutupların etrafındaki bölgeyi 700 santigrat derecenin üzerine varan sıcaklıklarda ısıtabilir ve küresel rüzgarlar, ısıyı küresel olarak Jüpiter'in etrafına yeniden yayabillir.

Verilerine daha derinlemesine bakan Dr. O'Donoghue ve araştırma ekibi, kuzey aurora'nın hemen altındaki muhteşem "ısı dalgasını" gözler önüne serdi ve saatte binlerce kilometre hızla ekvatora doğru ilerlediğini keşfetti. Isı dalgası büyük olasılıkla Jüpiter'in manyetik alanını etkileyen gelişmiş bir güneş rüzgar plazması darbesiyle tetiklendi. Bu durumun, auroral ısınmayı artıracağı ve sıcak gazların genişleyip ekvatora doğru yayılmaya zorlayacağı belirtiliyor. Dr. O'Donoghue, "Auroralar sürekli olarak gezegenin geri kalanına ısı iletirken, bu ısı dalgası ek bir önemli enerji kaynağını temsil ediyor" diye ekledi.

"Bu bulgular, Jüpiter'in üst atmosferik hava durumu ve iklimi hakkındaki bilgimizi artırıyor." Japon Havacılık ve Uzay Araştırma Ajansı'ndan (JAXA) James O'Donoghue, Jüpiter hakkındaki bu yeni sonuçları Granada'daki Europlanet Bilim Kongresi (EPSC) 2022'de sundu.