Marketlerde "yüz tanıma" dönemi

Çoğumuz için marketlerde zaman geçirmek adeta bir sosyal aktivite. Ürünleri incelemekten, promosyon olarak ikram edilen ürünleri denemekten, bir şeyler satın almaktan oldukça keyif alıyoruz. Ancak bunları yaparken artık yalnız değiliz. Yüz tanıma sistemleri her adımımızı kolaylıkla takip ediyor.

İngiltere’de 18 şubesi olan bir market, gerçek zamanlı yüz tanıma sistemini kullanıma soktu.  Yaklaşık 18 aydır deneme aşamasında olan yüz tanıma sisteminin kullanıma geçmesiyle İngiltere’de tartışmalar alevlendi. İngiliz Polisinin geçtiğimiz yıllarda kullanmayı düşündüğü gerçek zamanlı yüz tanıma sistemi, o dönem oldukça tartışılmış ve sistem mahkemeye taşınmıştı. Mahkemenin aldığı karar doğrultusunda, gerçek zamanlı yüz tanıma sistemi yasadışı sayıldı.  Ancak görünen o ki, gerçek zamanlı yüz tanıma sistemleri İngiliz kamuoyunun gündeminden düşmeyecek, hatta tartışmaların daha da alevleneceğini söylememiz de mümkün. Kamunun kullanımına yasak olan gerçek zamanlı yüz tanıma sistemleri, Özel sektörde yer alan şirketler tarafından kullanıma başladı. Özel sektör şirketleri, mahkeme kararının yalnızca kamu kurumları için olduğunu düşünerek bu noktada bir yasal boşluktan yararlanmaya çalışıyorlar. Yüz tanıma sistemine sahip dükkanlar, müşterilerine bu durumu bildiren uyarılar hazırlıyorlar. Kamera uyarılarına benzer biçimde mekân içerisinde yüz tanıma teknolojisinin kullanıldığı bilgisi, müşterilerle paylaşılıyor. İngiliz kamuoyunda yeniden tartışılmaya başlayan yüz tanıma sistemine yönelik kaygılardan en önemlisi güvenlik güçleri ile yapılacak iş birliği. Kamu kurumlarının kullanması yasaklanan bir teknolojinin özel sektör tarafından kullanılıyor olması, kamuoyunda şüphe uyandırmaya devam ediyor.

Tartışmalı sistemin üreticisi: FaceWatch

Southern Co-op isimli zincirin 18 şubesinde birden kullanıma sunulan gerçek zamanlı yüz tanıma sisteminin üreticisi FaceWatch isimli Londra merkezli bir şirket.Kameralar aracılığıyla yüzlerin tarandığı uygulama, şirket yetkileleri tarafından daha önce oluşturulmuş bir listeyi gözden geçirir. Tabiri caizse, kara listeye alınan müşteriyi tespit eden uygulama, mağaza güvenliğine durumu bildiren bir uyarı gönderiyor. Southern Co-op adına konuşan şirketin kayıpları önleme sorumlusu Gareth  Lewis, gerçek zamanlı yüz tanıma sisteminin yalnızca hırsızlık ve taciz gibi olaylarda kullanıldığını ifade etti.  Bu gibi durumları tespit eden sistem sayesinde mağaza içi hırsızlıkların önlenebileceği gibi, müşterilerin güvenle alışveriş yapmalarının sağlandığını savundu.  Lewis, hırsızlık vakalarının yüksek görüldüğü şubelere bu sistemin işe yaradığını söyledi. Mağaza çalışanlarına yönelik şiddetin bu yıl %80 oranında arttığını ifade eden Southern co-op yetkilileri, personelin hırsızların peşinden koşması gibi durumların da bu sistem sayesinde ortadan kalkacağını savunuyor. Gerçek zamanlı yüz tanıma sistemi, bir müşteriyi sakıncalı görmesinin ardından hızla bildirim veriyor. Mağaza yetkilileri bu sayede ne yapacağına karar veriyor. Tehlike durumuna göre müşteriyi mağaza içinde takip etmekten doğrudan polisi aramak gibi seçenekler için zaman kazandırıyor.

STK’lar endişeli

Şirket yetkilileri gerçek zamanlı yüz tanıma sisteminin sağladıklarını övmeye devam ederken, sivil toplum örgütlerinden de tam tersi sesler dikkat çekiyor. Özel yüz tanıma sistemleirnin kapsamının genişletilip genişletilmeyeceği, yüz tanıma ağlarının ne amaçla kullanılacağının muğlak olduğu gibi endişeler belirtiyorlar. Yüz tanıma sisteminin yalnızca sizi değil, alışverişlerinizi de kayıt altına alabileceği böylelikle güvenlik amaçlı olan bir sitemin pazarlama amaçlı kullanılmasının mümkün olduğunu ifade ediyorlar. Svili toplum kuruluşları, yüz tanıma sistemlerini tümden reddetmiyor. Temsilcilerin uzlaşı sağladıkları temel konu, yüz tanıma sistemlerinin nasıl kullanılacağı, hangi amaçlar doğrultusunda çalışacağı, unutulma hakkı gibi temel konularda şeffaflık sağlanması gerektiği. İngiltere’nin gündemini meşgul eden gerçek zamanlı yüz tanıma sistemleri, toplumun geniş kesiminde kaygı uyandırmaya devam ediyor. Önümzüdeki günlerde bazı sivil toplum kuruluşlarının, SOuthern Co-op tarafından kullanıma sunulan bu sistemi yargıya taşıyacağı öğrenildi.