Nomofobi nedir? Belirtileri neler? Türkiye ne durumda?

Mobil cihazınıza ne kadar bağlısınız? Siber dünyayla bağlantınızı kesmemek için şarjınız bittiğinde çılgınlar gibi şarj cihazı mı arıyorsunuz? Tebrikler nur topu gibi bir nomofobiniz oldu. Psikolojik bir durum olarak tanımlanan ve cep telefonsuz yapamama fobisi'nden kaynaklanan nomofobi, kişinin mobil cihazından ayrı kaldığında ortaya çıkan kaygıdır. Son yıllarda akıllı telefon bağımlılığı ergenler ve yetişkinler arasında giderek artan bir endişe haline geldi; oyunlar, videolar ve sosyal medya gibi bu özellikler, akıllı telefon kullanıcılarının uzun süreler boyunca telefonda gezinme sağlama yeteneği ile giderek daha cazip hale geldi. Bununla birlikte, klinik psikolog Pam Tudin-Buchalter, nomofobiyi yalnızca kişinin cihazından 'ayrı kalmaktan' daha fazlası ve daha ziyade 'kaybolma' korkusu olarak tanımlar. Tudin-Buchalter durumu "Güncellemeleri, haberleri, başkalarıyla bağlantı kurma yeteneğini ve hatta başkalarını reddetme yeteneğini kaçırmak" olarak tanımlıyor. Birden fazla araştırma, nomofobinin yaygınlığının bir akıllı telefon bağımlılığından kaynaklandığını öne sürüyor; bununla birlikte, Journal of Family Medicine and Primary Care , akıllı telefon bağımlılığı ve nomofobi ile veya hastanın nomofobi semptomlarına benzer mevcut bir anksiyete bozukluğu olup olmadığı arasında bağlantı kurmanın zor olduğunu göstermekte. Çalışma ayrıca , bu durumun hasta ailelerinin anlaması için 'zor' olsa da, nomofobinin klinik semptomlarının diğer bozuklukların semptomlarına benzer olması nedeniyle, durumun doktorlar için de çok 'karmaşık' olduğunu açıklıyor. Dikkat etmeniz gereken semptomlar: 1. Panik 2. Ajitasyon 3. Kaygı 4. Oryantasyon bozukluğu 5. Taşikardi Nomofobi olan kişide görülen tipik özellikler şunlardır:

• Kişinin telefonu yokken kendini “eksik” gibi hissetmesi, boşluk duygusu yaşaması
• Telefonu yanındayken bile obsesif bir şekilde kontrol etme,
• Şarj bitince kendini aşırı çaresiz hissetme,
• Telefonunu bir yerlerde unutmak, telefonun arızalanması yani telefonunu kullanamamaktan korkma,
• Telefonu olmayınca baş dönmesi, kalp çarpıntısı, nefes almada zorluk, mide krampları gibi bir takım anksiyete belirtileri yaşaması.

Cep telefonu bağlantısını kaybetme korkusunun altında yatanın bağımlılık olduğu söylenebilir. Cep telefonu ve sosyal medya bağımlılığı da tıpkı diğer bağımlıklardaki mekanizma ile işliyor. Kişi nasıl ki bağımlı olduğu şeye ulaşamayınca yoksunluk belirtileri yaşıyorsa, gittikçe daha fazlasına ihtiyaç duyuyorsa, nomofobide de aynı etkiler görülür. Hatta yine bağımlılıktaki gibi birçok kişi telefonunu daha az kullanma kararı alabiliyor; yani bırakmaya çalışmayı deneyebiliyor. Modern çağ fobisi olarak nitelendirilebilecek bu korkunun altında yatan ise modern çağın tetiklediği yalnızlık, izolasyon, korku gibi duygulardır.

En çok akıllı telefon bağımlısı ülkeler

Araştırma makalesi Computers in Human Behavior’da yayınlandı. Yayınlanan araştırma sonuçlarına göre Çin, Suudi Arabistan ve Malezya ilk üç sırada yer alıyor. Kanada yedinci, Türkiye sekizinci, Japonya 15., Amerika Birleşik Devletleri 18. ve Almanya 24. sırada yer alıyor. Afrika’dan sadece iki ülke, vatandaşları akıllı telefonlara en çok bağımlı olan ülkelerin listesinde yer alıyor. Mısır dokuzuncu sırada Nijerya ise 20. sırada yer alıyor. Makaleye göre, araştırmaya katılan kişilerin yaş ortalaması 28.8’dir. Katılımcıların %60’ı ise kadın. Araştırmacılar, ülkeler arasındaki farklı puanlar için olası bir açıklamanın sosyal normlar ve kültürel beklentiler olduğunu söylüyor. Bu kullanıcıların birçoğunun akıllı telefonları aracılığıyla motivasyon kazanma ihtiyacına dikkat çekiliyor. Aslında, birçoğunun işletmeleri ve geçim kaynakları akıllı telefonlarına bağlı. Örnek vermek gerekirse; Bir ülkede metrodaki tüm yolcular kitap ve gazete okurken, Çin’de metrodaki çoğu insan cep telefonuna bakıyor. Daha sonra yolcuların gazete okuduğu ülkenin metroda cep telefonu şebekesi olmadığı için böyle olduğu açıklandı. Ancak aynı bölgede 5G’nin ticarileştirilmesinden sonra durum Çin’dekinden farklı değil.

Türkiye

Ülkemizde uygulanan yüksek vergiler, Avrupa’ya ve komşularımıza kıyasla akıllı telefon fiyatlarını daha yükske yapıyor. Byba rağmen Türkiye akıllı telefon kullanımında 8. sırada kendine yer buldu. Ülkemizde en çok tercih edilen akıllı telefon markaları Xiaomi, Samsung ve Apple.