Teknolojinin günlük yaşamımızda kapladığı alanın gittikçe büyümesi ile eş zamanlı olarak hayatımıza yeni kavramlar girdi. Bunlardan birisi olan "siber zorbalık" akran şiddetinin yeni nesil iletişim platformlarında vücut bulmuş halini tanımlamak amacıyla kullanılıyor. Peki kime "siber zorba" denir ve hangi davranışlar "siber zorbalık" adı altında sınıflandırılabilir, işte detaylar...
Teknoloji devi Samsung siber zorbalığa karşı güçlü bir mücadele ortaya koyan şirketlerin başında geliyor. Şirket periyodik olarak düzenlediği farkındalık etkinlikleri ile bu konuda bilincin artırılması için yoğun çaba gösteriyor.
Samsung Türkiye ve BTK öncülüğünde 2017’den beri gerçekleştirilen gençlerin, ailelerin ve öğretmenlerin siber zorbalığa karşı farkındalığını artırmayı amaçlayan “Siber Zorba Olma! #FarkınaVar” hareketi dördüncü yılına girdi! Sosyal medya kullanıcılarını #FarkınaVar hashtag’ine destek vermeye çağıran Samsung, anne ve babalara çocuklarının uğradığı siber zorbalığa karşı ne yapacakları konusunda önemli tavsiyelerde de bulunuyor.
Sosyal ortamda kişi veya kişilerin, başkalarına yönelik bilinçli olarak gerçekleştirdiği aşağılama, iftira, dedikodu, taciz, tehdit, utandırma ve dışlama gibi rahatsız edici davranışlar “siber zorba” kavramı ile tanımlanıyor. Sosyal ortamda her gün binlerce genç ve çocuk, fiziksel ve psikolojik anlamda zarar görüyor. Bu konuda toplumda farkındalık yaratmak isteyen Samsung Türkiye, 13 Aralık’ta “Siber Zorba Olma! #FarkınaVar” mottosuyla siber zorbalığa dikkat çekmek istiyor. Sosyal medya üzerinden #FarkınaVar hashtag’ine destek bekleyen Samsung, yaptığı paylaşımlarla da toplumu bilgilendirmeyi hedefliyor. Samsung ayrıca anne ve babaların, çocuklarının uğradığı siber zorbalığı fark etmelerini ve onları korumaları için ne yapmaları gerektiğine yönelik önerilerde de bulunuyor.
Siber zorbalar farklı yöntemler kullanıyorlar
Samsung Türkiye ebeveynler ve çocukları siber zorbaların çeşitli yöntemleri karşısında uyarıyor; bu taktiklerin başında ifşa, e-posta tehditleri, taciz, kimlik avı, kötüleme, dedikodu gibi yöntemler geliyor.
Dışlama: Hariç tutma etkili bir siber zorbalık taktiği. Siber zorba dışlama amacıyla hedef kişiye çeşitli mesajlar yolluyor.
Saldırma: Genellikle toplu bulunulan ortamlarda, WhatsApp gruplarında, mesajlaşmalarda küfür, şiddet içeren sözlerle karşımıza çıkan bir siber zorba taktiği.
İfşaa: Hedef çocuk ya da gencin kendi istemi dışında kişisel görüntüsü sosyal ortamda paylaşılıyor. Bu görüntüler ya da bilgiler hassas bilgiler ya da cinsel içerikli, özel görüntüler olabiliyor.
E-posta Tehditleri: Siber zorba hedef çocuğu korkutacak e-posta ve tehditler yollamaya başlıyor ve hedefin bu korkusu arkadaşları ile paylaşılıyor.
Taciz: Hedef çocuk veya gence endişe vermek amacıyla, şiddet içerikli mesajlar gönderilerek taciz ediliyor.
Kimlik Avı: Hedef çocuğu kendisi ve sevdikleriyle ilgili kişisel, finansal bilgileri ortaya çıkarmak için kandırmak, ikna etmek veya manipüle etmeyi amaçlayan bir taktik. Bu bilgiyi eden siber zorba, hedef çocuğun profiline hatta anne ve babasının kredi kartlarına vs. ulaşabiliyor.
Kimliğe Bürünme: Siber zorbalar kurbanın bilgilerini ele geçirerek onu taklit ediyor ve sosyal paylaşım sitelerinde çirkin paylaşımlarda bulunuyor.
Kötüleme ve Dedikodu: Siber zorbalar hedef çocuğa karşı acımasız söylenti, dedikodu ve gerçek olmayan ifadeler yayıyor.
Çocuklarımızı siber zorbalığa karşı nasıl koruruz?
Samsung Türkiye, bu örneklerin çocukların psikolojisi üzerinde olumsuz sonuçlar oluşturacağı gerçeğinden yola çıkarak, anne ve babalara alabilecekleri önlemler konusunda da şu tavsiyelerde bulunuyor:
Bilgisayar, cep telefonu ve diğer teknolojik cihazları kullanırken kullanma kuralları belirleyin. Örneğin çocuklarınızın, hangi siteleri ziyaret edebileceklerini, hangilerini onaylamadığınızı, açıkça konuşun. İnternet kullanımı hakkında onaylamadığınız davranışları güzel bir şekilde açıklayın. Kuralların çocuğunuz tarafından kolayca benimsenmesi için bu kurallara ilişkin itirazlarını da dinleyin. Buralların belirlenmesinde çocuklarınızın aktif olması, kuralların çocuğunuz tarafından benimsenmesini kolaylaştıracaktır.
Çocuklarınıza paylaşımlarını akıllıca yapmaları konusunda yardımda bulunun. Kendilerine ya da başkalarına zarar verebilecek paylaşımlardan uzak durmalarını sağlayın.
Çocuklarınızı, yaptıkları paylaşımların kimler tarafından görüleceği konusunda yönlendirin. Tanımadıkları kişilerle sosyal ortamda iletişime girmenin riskleri konusunda onları uyarın.
Çocuklarınıza, şifrelerini kimseyle paylaşmamalarını söyleyin. Şifre paylaşmak onların kimlikleri ve aktiviteleri üzerindeki kontrollerinden taviz vermelerine yol açar. Siber zorbalık vakalarının bir kısmı, arkadaşlarla paylaşılan şifrelerden kaynaklanıyor. Okul sınırları içinde de teknoloji kullanımıyla ilgili kural ve uygulamalar konusunda okul yönetimi ve öğretmenlerle iletişim halinde olun.