Bilim insanları her gün yeni keşifler yapıyor ve evren hakkında yeni bilgiler ediniyorlar. Ancak bazı doğa olaylarının tam olarak nedeni anlaşılmış değil. Teknolojimiz ve bilgimiz ne kadar gelişirse gelişsin doğa bizi her gün yine şaşırtmaya devam edecek. Nedeni bugün bile tam olarak anlaşılmayan bazı doğa fenomenleri mevcut. Bunlardan birisi de taç yorgunluğudur.
Taç yorgunluğu, ağaçların tepelerinin birbirlerine değmemesi ile oluşan bir doğa fenomenidir. Sık ormanlarda rastlanan bu durum benzer ağaç tiplerinde daha fazla gözükse de farklı tür ağaçlar için de geçerli olabilir. Okaliptüs, sıtka ladini ve Japon karaçamı, lodgepole çam, siyah mangrov, kafur gibi ağaç türlerinin tepesi birbirlerine değmezler. Bu doğa olayının neden gözüktüğü üzerine birkaç hipotez geliştirilmiş ancak bu hipotezler kanıtlanmış değillerdir.
Fizyolojik temeli kanıtlanmamış olsa da, literatürde yapılan araştırmalara ve tartışmalara göre birçok sonuç ortaya çıkmıştır. Bu sonuçların farklılığı ağaçların farklı mekanizmalar ile bu doğa fenomenini yapmasından kaynaklı olabilir.
Yapılan bir araştırmaya göre taç utangaçlığının nedeni; rüzgarlı ormanlarda ağaçların tepesinde bulunan dalların birbirleri ile çarpışarak kırılmasından ortaya çıktığı yönündedir. İki ağacın dallarının birbirine çarparak fiziksel hasar sonucu kırılması ve dalların olduğu bölgenin boş kalması ile bu doğa olayının gerçekleştiği gözlemlenmiş ve yapay olarak birbirlerine çarpması engellenen ağaçlarda bu durumun yaşanmadığı kayıt edilmiştir.
Diğer bir hipoteze göre ise, fotosentez için gerekli güneş ışığını daha iyi alabilmek adına ağaçların birbirleri arasında boşluk bırakmasıdır. Ağaçlar güneşten gelen ışınları çok iyi anlar ve gelen ışına göre davranış sergileyebilirler. Sık ormanlarda bu şekilde bir davranışı ağaçlar sergilenmese, yeterli güneş ışığına ulaşmayabilirler. Doğa gerçekten bizi şaşırtabiliyor.
Bir hipoteze göre, ağaçlar bu doğa olayını yapmasının nedeni böcekler ve hastalıklar. Ağaçlar arası böcek ve hastalık trafiğini engellemek için bu tür bir davranış sergiledikleri görülmüştür. Farklı dal uzanması ve kıvrılması ile diğer böcekli ve hastalıklı dallardan kaçan ağaçlar aralarına sosyal bir mesafe koyar. Tıpkı bizim Covid-19 pandemisinde yaptığımız gibi.
Doğanın gerçekten çok farklı davranış biçimleri var. Birlikte yaşamak ve sorunlardan korunmak gibi geliştirdikleri doğa fenomenlerini biz insanlar sanırım örnek almalıyız. Taç utangaçlığı davranışını gösteren ağaçlar kadar birbirimizin özel alanlarına saygı göstersek, daha güzel bir yarına uyanabileceğimizi düşünüyorum.