Bu mantarlar ormanları ayakta tutuyor!

İngiliz bilim yazarı Zara Hussan'ın ödüllü makalesinden paylaşılan bilgilere göre mantarlar, ormanları korumada inanılmaz bir rol oynuyor. İşte detaylar... Yapılan son araştırmalarda bitkilerin ve ağaçların karbonu hapsetmesine ve iklim değişikliğiyle mücadele etmesine sessizce yardımcı olan bu gizli mantarların yer altı dünyaları derilememesine araştırıldı. 2022 İngiliz Bilim Yazarları Derneği (ABSW) Yılın Genç Bilim Yazarı ödülünü kazanan Zara Hussan'ın makalesi, mikroskobik bir alanı ele aldı: Dünya'nın mantar "yaşam destek sistemi". Ormanlar, çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük olan milyarlarca canlıya ev sahipliği yapar. Bu mikro ölçekli türler, gezegenimize çoğumuzun hayal edebileceğinden daha fazla katkı sağlarlar. Ormanların küresel ısınmaya karşı oynadığı önemli rol herkes tarafından bilinen karşı koyulamaz bir gerçektir. Ancak ormanların yanı sıra toprakta saklanan bu küçük organizmalar da sera gazı emisyonlarına karşı önemli bir çaba sarf etmekte. Ormanlarımızdaki ağaçlar fotosentez yaparken atmosferdeki karbondioksiti emerler ve güneş ışığından aldıkları güç ile karbondioksiti oksijene ve şekere dönüştürürler. Bununla birlikte ağaçlar gelişimleri sırasında, bünyesinde topladığı karbonları biyokütlesine katarak bir parçası haline getirir. Fotosentez ve karbon döngüsüyle ağaçlar, gezegeni ısıtan sera etkisi ile doğal olarak bu şekilde mücadele ederler. Paylaşılan verilere göre, Amazon yağmur ormanları son 20 yılda 1,7 milyar metrik ton karbondioksiti atmosferden temizlediği belirtiliyor. Ağaçlar tek başına hareket etmeseler de, mikro ölçekli mantarlardan oluşan geniş bir toplulukla iç içe ve uyumlu bir şekilde birlikte çalışırlar.

Simbiyotik olarak hayat sürdüren mantarlar

Imperial College London'dan araştırmacıları tarafından 2016 yılında yürütülen bir araştırma, Ektomikorizal mantarlarının bazı ağaçlarda karbondioksiti (CO2) diğerlerinden daha hızlı emmesini sağladığını ortaya çıkardı. CO2 gübreleme etkisi olarak bilinen bu olay, ağaçların büyümesinde ve sağlıklı olarak yaşamasında büyük bir rol oynar. Bahsi geçen Ektomikorizal mantarlar, konakçı bir ağacın kök sisteminde simbiyotik bir ilişki içinde yaşar. Ağacın daha fazla su, karbon ve diğer besinleri emmesine yardımcı olan mantarlar, karşılığında ağaç, tarafından besin sağlanarak ödüllendirilir. Ayrıca ektomikorizal mantarlar karbonu parçalayarak atmosfere saldığı da keşfedilmiştir. Dolayısıyla bu inanılmaz organizmalar küresel ısınmayla mücadelede iki farklı önemli  bir yol izler.