Şimdiye kadarki en büyük hayvanlardan biri olan devasa
İhtiyozor, ile ilgili yeni kalıntılar
Alpler'in tepelerinde ortaya çıktı.
Bir paleontolog ekibinin, 1976 ve 1990 yılları arasında yapılan kazılarda buldukları yeni ihtiyozorun (antik deniz sürüngenleri) fosilleri herkesi şaşırtmıştı. Zira fosiller, deniz seviyesinden 2.750 metre yüksekte bulunan kayalarda keşfedilmişti.
Ancak 1976 ve 1990 yılları arasında yapılan kazılarda bulunan kalıntılar çok parçalıydı. O zamandan beri, ihtiyozorlar hakkında daha fazla karşılaştırmalı araştırma yapıldı ve şimdi bir paleontolog ekibi, Britanya Kolumbiyası'nda buldukları yeni fosiller sayesinde daha ayrıntılı bir şekilde değerlendirme yapma imkanına sahip oldu.
En iyi buluntular arasında, bir ihtiyozor'a ait olan yumruk büyüklüğünde bir diş (kökünün genişliği diğer su sürüngenlerininkinin iki katı boyunda) ve bir insan kafasından daha büyük omurlar vardı. Ekibin araştırması, geçtiğimiz günlerde Journal of Vertebrate Paleontology'de yayınlandı.
Zürih Üniversitesi paleontologu ve makalenin ortak yazarı
Heinz Furrer, "Yeni buluntular, Triyas'ın sonunda, 201 milyon yıl önce kitlesel yok oluşun hemen öncesinde, çok büyük iktiyozorların ilginç bir çeşitliliğini gösteriyor" diyor ve devam ediyor: "Britanya Kolumbiyası'nda neredeyse eşdeğer zamanlı bir bulguyla birlikte, Dünya'da yaşamış en büyük deniz sürüngenleriydi."
Furrer, fosilleşmiş bu ihtiyozor kemiklerini çıkarmak için kendisinin ve ekibinin sırtlarında ve İsviçre Ordusu tarafından kendilerine ödünç verilen bir cipte yüzlerce kilo kemik taşıması gerektiğini söyledi. Omurları bir buzulun üzerinden bir dağ kulübesine taşıdılar ve daha sonra fosiller, normalde gıda taşımacılığı için kullanılan bir teleferikle dağdan aşağı indirildi.
200 milyon yıldan biraz daha uzun bir süre önce, İsviçre Alpleri'nin tepesindeki kayalar, süper kıta Pangea'yı çevreleyen okyanusun bir parçası olan Tethys'in kenarındaki bir lagünün veya sığ havzanın tabanındaki tortulardı. Balinalara ve yunuslara benzeyen vücutları olan su sürüngenleri olan ihtiyozorlar, burada kafadanbacaklılar, balıklar ve daha küçük ihtiyozorlarla besleniyordu. Çoğu ihtiyozor bu devlerden daha küçüktü.
Almanya'daki Bonn Üniversitesi'nden paleontolog ve makalenin başyazarı Martin Sander tarafından yapılan bir basın açıklamasında modern balinaların ve Triyas ihtiyozorlarının 20 metrik tonu aşan kütleleri olan tek hayvan grubu olduğunu belirtti.
Paleontologlar tarafından ortaya çıkarılan ihtiyozor dişleri, kemiksiz kafadanbacaklılarla beslenen deniz memelilerine benzer şekilde kavisli bir yapıya sahip ve bu da tercih ettikleri yiyecekler hakkında ipucu veriyor. Ancak Sander, "dişin dev dişleri olan büyük bir ihtiyozordan mı yoksa ortalama büyüklükte dişleri olan dev bir ihtiyozordan mı olduğunu söylemek zor" dedi.
Araştırmacılar, kalıntıların bilinen herhangi bir ihtiyozora ait olmadığını biliyorlar. Fosilleri deniz tabanından dağların tepelerine yükselten tektonik değişimler tarafından çarpıtılsa da, çeşitli örneklerin ölçümlerine dayanarak fosillerin üç farklı türü temsil ettiğinden şüpheleniyorlar, ancak daha az olması da mümkün.
Ekip, fosillerin böyle bir kararı garanti edemeyecek kadar parçalı olduğunu belirterek, fosillere yeni tür isimleri vermedi. Bazen, hızlı bir şekilde yeni bir tür olarak tanımlanan hayvanların daha sonra önceden bilinen bir türün parçası olduğu ortaya çıkabiliyor.
Alplerde ihtiyozorların keşfi, yüzen sürüngenlerin coğrafi ayak izini önemli ölçüde genişletiyor. Sander, "Omurgalıların evrimi genel olarak dev ihtiyozorların Geç Triyas'ta küresel olarak dağıldığının anlaşılmasından etkileniyor" diyor.
Editör: Megabayt Haber