2016'dan beri Jüpiter'in yörüngesinde dönen Juno uzay aracı, NASA sayesinde iş hayatına biraz daha devam edecek gibi gözüküyor. Bu robotik kaşifin en azından Eylül 2025'e kadar görevini sürdürmesi planlanıyor.
NASA tarafından kısa süre önce verilen bir görev uzantısı, Juno'nun programını genişletti, uzay aracının Güneş Sistemimizdeki en büyük gezegen ve düzinelerce aydan oluşan birikimi hakkında bilgi toplamaya devam edeceği anlamına geliyor. Bu uydulardan bazılarının suya sahip olduğu biliniyor (Europa uydusu gibi) ve Güneş Sistem'inde ilkel yaşam bulabileceğimiz en olası yerler arasında . Juno, 2016'daki ilk yörüngesinden bu yana, bu devasa gaz devinin iç işleyişi hakkında ard arda açıklama yaptı. Southwest Araştırma Enstitüsü'nden Scott Bolton, "Bu büyük çaplı görevle, Jüpiter'in halka sisteminin ve Galile uydularını tanımak, keşfetmek için Juno'nun ana görevi sırasında ortaya çıkan bilgileri ve basit soruları yanıtlayacağız ”dedi.
Juno nedir?
İlk olarak 2003 yılında öneriye sunulan Juno uzay aracı, 2011'de Jüpiter'e fırlatıldı. Jüpiter'in zaman içinde nasıl gaz devi haline geldiği ve oluşumunu keşfetme görevi, Temmuz 2021'de tamamlanacaktı.
Bu genişletilmiş görev, Io, Ganymede, ve Europa uydularının uçuşları dahil 42 ek Jüpiter'in yörüngesini içermekte. Jüpiter'in kutuplarındaki kutupsal hortumlar hakkında da gözlemler yapılacak ve NASA, gezegeni çevreleyen sönük halka sisteminin ilk detaylı çalışmasını üstlenecek.
Bu görev yalnızca bu dünyanın uyduları hakkında görüntüler ve veriler sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda bu yakın uçuşlar, Juno'nun tamamlayabildiği yörünge sayısını artırarak daha kısa bir yörünge ile tamamlanacaktır.
"Görev tasarımcıları, görev için önem taşıyan yakıtı korumak adına harika bir iş çıkardılar. Jet Propulsion Laboratory'de (JPL) Juno proje yöneticisi olan Ed Hirst, yerçekimi desteğinin, uzay aracımızı Jovian sistemi üzerinden yönlendirirken, çok sayıda uydudan gelen yer çekimleri hem görev adına hem de bilim adına fırsat sağlıyor ”diyor.
Uydu uçuşları 7 Haziran 2021'de Juno'nun Ganymede üzerinden alçaktan seyir ederek uzay aracının yörünge periyodunu 53 günden 43 güne indireceği zaman başlamış bulunacak. Bu geçiş aynı zamanda Juno'yu su bakımından zengin Europa'ya doğru fırlatacak. 29 Eylül 2022'de oraya varmasının ardından Juno'nun yörünge dönemi 38 gün olacak. 30 Aralık 2023 ve 3 Şubat 2024 - Juno'nun Jüpiter'in yörüngesine girme süresini sadece 33 güne, yani kabaca normal süresinin yüzde 63'üne indirecek.
Elbette, teknik sorunlar veya bir kaza planlanan görev süresi dolmadan Juno'yu her zaman görev dışı edebilir. Ancak Juno, bu büyüleyici sistemi yıllardır keşfetmeye hazır.
Jüpiter'in uydusundan gelen radyo dalgaları
Juno ayrıca Jüpiter'in en büyük uydularından biri olan Ganymede'den gelen radyo dalgalarını (FM) tespit etmiş bulunmakta. Bu dalgalar, Ganymede'yi Jüpiter'in kutup bölgelerine bağlayan manyetik alan çizgilerinde tespit edildi.
E.T değil. NASA sözcüsü Patrick Wiggens, Utah'da KTVX'e bu çok doğal bir olay ”dedi.
Juno'nun uzayda dönerken nasıl göründüğüne bakın. İlk olarak 1955'te tespit edilen Jüpiter çevresindeki radyo emisyonları, araştırmacılar tarafından onlarca yıldır incelenmektedir.
Uzay aracı Ganymede'den saatte 180.000 kilometre giderken sadece beş saniye boyunca görülen sinyal, muhtemelen siklotron maser dengesizliği (CMI) adı verilen bir süreçte radyo dalgalarını yükselten elektronların sonucuydu.
Önümüzdeki yıllarda Juno, NASA’nın Europa Clipper ve Avrupa Uzay Ajansı’ndan JUpiter ICy aylar Gezgini (JUICE) misyonu dahil olmak üzere Jüpiter’e gelecekteki görevlerini yöneten araştırmacılara yardımcı veriler sağlayacak.
Dünya'ya benzerliğiyle tanınan Europa uydusunda ilkel yaşam bulguları aranacak
Europa, Jüpiter'in yörüngesinde bulunan dört Galilei uydusunun en ufak olanıdır. 8 Ocak 1610 tarihinde Galileo Galilei tarafından keşfedilen dört büyük uydudan Jüpiter'e yakınlık açısından ikinci sırada bulunur, bu nedenle Jüpiter'in Romen rakamlarıyla 'II' numaralı uydusu olarak adlandırılmıştır. 3000 kilometre çaplı Jüpiter ayının yüzeyi buzla kaplıdır. Europa'nın kalın buz tabakasının altında bütün uyduyu kaplayan bir okyanus olduğu ve bu sebeple Europa'da yaşamın mümkün olabileceği düşünülmektedir. Son yapılan keşiflerde buz katmanlarının altında büyük göllerin izlerine rastlanmıştır