Bilim

Toksik Y kromozomu erkeklerin ömrünü kısaltıyor!

Bilim insanlarına göre, erkeklerin ömrü birçok türde dişilere kıyasla çok daha kısa. Araştırmacılar yeni bir çalışmada bunun nedenlerini ortaya koydu. Araştırmaya göre, Y kromozomuna...

Y kromozomuna sahip olan canlıların DNA’sı toksik olduğundan yaşam süreleri kısalıyor.  Genel olarak, erkek ve dişi olarak tanımlanan birçok tür, XY kromozomlarına ve XX kromozomlarına sahip çiftlerden oluşur. Dişilerde XX kromozomu bulunurken, erkeklerde 1 X ve 1 Y kromozomu bulunur. İnsanlarda ve diğer türlerde, XY cinsiyet kromozomlarına sahip dişiler genellikle erkeklerden daha uzun yaşar. Bu eşitsizliğin olası bir açıklaması, genom içindeki tekrarlayan dizilerdir. Hem erkekler hem de dişiler bu tekrarlayan dizileri taşır. Ancak bilim adamları, Y kromozomundaki çok sayıda tekrarın "toksik y etkisi" yaratacağını ve dolayısıyla erkeklerin ömrünü kısaltacağını söylüyor. Tezlerini test etmek için araştırmacılar, erkek meyve sineklerini incelediler. Bu erkekler, dişilere göre yaklaşık iki kat daha fazla tekrarlayan DNA’ya ve daha kısa bir ömre sahip. Araştırmacılar, genç erkek sineklerin hücrelerindeki DNA'nın sıkı olmasına rağmen, tekrarlayan bölümlerin kapatıldığını gördüler.  Fakat sinekler yaşlandıkça DNA daha gevşek bir hal alıyor ve tekrarlanan bölümleri harekete geçiriyor. Bu da erkeklerin ömrünü kısaltan toksik yan etkilere sebep oluyor. Başka bir deyişle, Y kromozomuna sahip canlılar yaşlandıkça, bu tekrarlayan diziler daha aktif oluyor ve bu da toksik yan etkilere neden oluyor. Ancak insanlarla karşılaştırıldığında, meyve sinekleri Y kromozomlarında daha fazla tekrara sahip.  Bu çalışma, tekrarlanan zengin Y kromozomlarının erkek genom problemleri olduğunu gösteriyor. Bilim insanları tekrarlanan bölümlerin aktif hale gelmesi durumunda canlıda hafızayı zayıflattığını, ömrü kısalttığını ve DNA hasarına neden olduğunu daha önce yapılan çalışmalarda göstermişti.  Bilim insanları bu konuda araştırmalarına devam ediyorlar. Fakat tekrarlanan DNA’nın toksik etkilerinin altında ne yattığını veya altında yatan mekanizmaları ortaya çıkarmak için daha fazla araştırma gerekiyor. 
{ "vars": { "account": "UA-53462249-3" }, "triggers": { "trackPageview": { "on": "visible", "request": "pageview" } } }