Araştırmacıların 30 Haziran tarihli Scientific Reports dergisine göre, Dünya'nın yerçekimsel ortamındaki bir yıllık iyileşme süreci, kaybedilen kemik gücünün yaklaşık yarısını geri getiriyor.
Kanada'daki Calgary Üniversitesi'nde egzersiz bilimcisi olan Leigh Gabel, kemiklerin "canlı bir organ" olduğunu söylüyor. Bunun yanı sıra Gabel, "Kemikler, canlılardır ve sürekli olarak yeniden şekillenirler." dedi. Ayrıca belirtilene göre kemikler, yerçekimi olmayan ortamlarda oldukça fazla güç kaybederler.
Mikro ölçekli tarama yapan tomografiler kullanıldı
Gabel ve meslektaşları, uzayda dört ila yedi ay geçiren ve yaş ortalamaları 47 olan 17 astronotun kemik yapılarını incelediler. Araştırmacı ekip, alt bacaktaki kaval kemiğinin kemik yapısını görüntülemek için çok detaylı incelemeler gerçekleştirebilen son model tomogrofi cihazları kullandı.
HR-pQCT olarak adlandırılan bu cihazlar, insan saçı kalınlığından daha ince detayları 61 mikronluk ölçeklerde 3 boyutlu mikro mimarisi ile ölçebilen yüksek çözünürlüklü tomografik görüntüler elde edebiliyor. Ayrıca ekip, uzay uçuşundan önce bu tomografik görüntüleri, astronotların uzaydan döndüklerinden altı ay ve bir yıl sonra kaydetti ve astronotların kemik gücünü ve yoğunluğunu hesaplamak için kullandı.
Uzayda çok uzun süreler geçiren astronotların kemikleri 10 yıl yaşlandı
Uzayda altı aydan daha kısa bir süre kalan astronotlar, Dünya'nın yerçekiminde bir yıl sonra kemik güçlerini yeniden kazanabildiler. Ancak uzayda daha uzun süre kalanların kaval kemiklerinde on yıllık yaşlanmaya eşdeğer kalıcı kemik kaybı yaşandığını keşfedildi.
Gabel, alt kol kemiklerinin neredeyse hiç kayıp göstermediğini, muhtemelen bunların ağırlık taşımayan kemikler olmamasından kaynaklandığını söyledi.
Dünya yerçekimine dönen astronotların kemikleri kalınlaştı
Calgary egzersiz bilimcisi Steven Boyd, uzayda ağırlık kaldırma egzersizlerinin kemik kaybını hafifletmeye yardımcı olabileceğini belirtiyor. Ayrıca Boyd, 'Trabekül' adı verilen mikroskobik dokuların bir kez yok olduğunda tekrardan iyileşmeyeceğini belirtti. Bunun yanı sıra araştırmacılar, Dünya'nın yerçekimine döndükten sonra kaval kemiğin kalınlaştığını saptadılar.
Uzun süreli görevler için önem alınması lazım
Bu yeni araştırmanın parçası olmayan ve Fransa'daki Saint-Étienne Üniversitesi'nden fizyolog Laurence Vico, "Daha uzun uzay uçuşu ile daha büyük kemik kaybı ve muhtemelen iyileşme ile ilgili daha büyük bir sorunlarla karşılaşabiliriz" dedi. Vico, özellikle Mars'a yapılacak mürettebatlı bir misyonun en az iki yıl süreceğini ele alınırsa, uzay ajanslarının, kemik güçsüzleşmesini azaltmak ve kemik oluşumunu artırmak için beslenme gibi diğer kemik sağlığı önlemlerini de dikkate alması gerektiğini belirtti.
Gabel, Boyd ve araştımacı meslektaşları, uzayda yedi aydan fazla zaman geçirmenin kemikleri nasıl etkilediğine dair fikir edinmeyi umuyor. Ayrıca bu araştırma, uzayda geçirilen bir yılın vücut sistemi üzerindeki etkilerini araştırmak için planlanan bir NASA projesinin parçası.
Değerli düşüncelerinizi biz Megabayt ekibiyle yorumlarda paylaşabilirsiniz.